-
Herman Beunk
- Top 2024:
- 1. MesaVerde – “All Is Well” (Apollon Records)
-
1. MesaVerde – “All Is Well” (Apollon Records)
Het door mij verkozen Album van de Maand juni is denk ik ook het meest gedraaide werkstuk, al had ik het een tijd lang niet eens in huis (ik zal u de details besparen). MesaVerde is een Noors kwartet dat uit ervaren muzikanten bestaat. Naar eigen zeggen kent het viertal alle aspecten van het muzikant-zijn, van stadionconcerten tot zweterige clubs. Die ervaring is opgedaan in uiteenlopende (begeleidings)groepen, stilistisch variërend van pop tot jazz. Zo speelde een van de leden met Bugge Wesseltoft. Die ervaring is goed af te horen aan de 9 songs op “All Is Well”. De manier waarop men een best wel ongewone akkoordenprogressie simpel en luchtig weet te laten klinken, hoe er wordt omgegaan met melodieën, harmonieën en de plaatsing van bondige solo's: het is allemaal even gehaaid en maakt dat “All Is Well” langzaam onder de huid kruipt en een blijvende indruk achterlaat.
Websites:
https://www.facebook.com/MesaVerdeOfficial/
https://mesaverde.bandcamp.com/album/all-is-well
2. Barock Project – “Time Voyager” (eigen beheer, 2024)
Nadat toetsenist/componnist/zanger Luca Zabbini in 2021 middenin corona-tijd met een solo-album op de proppen kwam, waarna hij druk was met P.F.M. (als opvolger van de naar Big Big Train vertrokken Alberto Bravin), was het afgelopen jaar, vijf jaar na naar “Seven Seas”, tijd voor het zevende Barock Project-album. Een blik op de credits leert dat het lijkt dat Eric Ombelli meer dan voorheen wat in de melk heeft te brokkelen gehad naast duidelijke bandleider Zabbini. Dit op-een-na langst dienende bandlid is daarnaast ook co-producer en kon zo zelf de vastlegging van zijn drumpartijen overzien. Nu is de productie al prachtig warm, maar de sound van de drums valt extra op en kan wedijveren met die op Simon Phillips' albums. En niet alleen de productie is goed voor elkaar, ook compositorisch zit het wel snor. We hadden het gezien Zabbini's andere werkzaamheden misschien niet verwacht, maar met “Time Voyager” lijkt Barock Project zichzelf te overtreffen. Dit had ik eigenlijk niet meer verwacht, zeker niet na Aldwins verslag van het rommelige Night Of The Progs-optreden in 2022. Bij ieder nummer denk je dat het album niet beter kan worden, maar met het afsluitende “Voyager's Homecoming” heeft de Italiaanse groep nog even een übersymfonisch huzarenstukje in huis. Daarbij is er ook voldoende afwisseling: zo heeft het mede door Ombelli geschreven “Propaganda” een Toto-achtig refrein, terwijl de saxsolo van gastspeler Manuel Caliumi eerder herinnert aan Branford Marsalis' bijdragen aan Sting-platen.
Websites:
https://www.barockproject.net/
https://www.facebook.com/barockproject
3. For All We Know - “By Design Or By Disaster” (Construction Records / Suburban)
For All We Know is een project van Within Temptation-gitarist Ruud Jolie, waarvan alweer 13 jaar geleden het verder titelloze debuut verscheen. Zes jaar later was er een opvolger, getiteld “Take Me Home” en nu, zeven jaar later, ziet “By Design Or By Disaster” het licht. Evenals de twee voorgangers klinkt ook dit derde album weer als een klok en is de stilistische verscheidenheid groot, waarbij er toch een eenheid bewaard is. Het ene moment hoor je namelijk een catchy vorm van metal, dan weer progressieve rock, een volgend moment is er een stevige, schurende uitbarsting. Jolie werkt daarvoor opnieuw samen met zanger Wudstick (ofwel Jermain van der Bogt), bassist Kristoffer Gildenlöw (ex-Kayak, ex-Pain Of Salvation) en drummer Leo Margarit (Pain Of Salvation). Met de muziek van Within Tempation heb ik niets, maar de platen van For All We Know vind ik alle drie zeer sprankelend en ik word er echt steeds weer blij van. Wudstick liet in 2024 óók van zich horen als frontman van Dilemma, dat het eveneens sterke “The Purpose Paradox” uitbracht. Dat album is misschien technisch knapper, maar als ik puur naar herhaald luistergenot kijk, scoort For All We Know toch hoger. Vandaar dus dat Dilemma op plaats 11 belandde.
Websites:
https://www.forallweknow.net/
https://www.facebook.com/forallweknowmusic
4. MEER – “Wheels Within Wheels” (Karisma Records)
Ik was de enige die in 2021 “Playing House” van MEER niet in de persoonlijke toplijst had staan. Op één of andere manier vond ik de melodieën op die plaat nét wat te voor-de-hand-liggend. Het ráákte me niet. Ik ging alsnog 'om' door het superenthousiasmerende optreden op het Midsummer Prog Festival 2023, alwaar ik “Playing House” alsnog aanschafte. Een jaar later zag ik de groep opnieuw: de acht jonge Noren wonden het Night Of The Prog-publiek om hun vinger, ook al kenden veel bezoekers de groep nog helemaal niet. Nick D'Virgilio duidelijk wél: de Big Big Train-drummer keek vanaf de zijkant van het podium toe en zong duidelijk zichtbaar sommige refreinen mee. De groep overtuigde ook met een aantal nieuwe songs van het derde album “Wheels Within Wheels” dat daar voor het eerst verkocht werd. Zanger Knut Kippersund Nesdal wist sommigen met “Today Tonight Tomorrow” tot tranen toe te roeren – met een gloednieuwe song! Mede door het adrenalineshot dat dit optreden gaf, ging “Wheels Within Wheels” er eenmaal thuisgekomen in als koek; productionele makkes zijn mij niet opgevallen. Maar wel de (kleur)rijke arrangementen (met onder meer fraai vioolspel) die de aansprekende composities steeds weer krijgen. En de fijne popsensibiliteit die deze vorm van progressieve (pop)rock heeft. Het enige dat me soms een béétje stoort is dat Knuts zus Johanne zich hier en daar dreigt te overschreeuwen. Ondanks dat was het lastig dit album uit de platenspeler te houden.
Websites:
https://www.facebook.com/MEERmusikk/
https://meer.bandcamp.com/album/wheels-within-wheels
5. IZZ - “Collapse The Wave” (Doone Records)
Het was afgelopen jaar een kwart eeuw geleden dat IZZ debuteerde met “Silver Of A Sun” waarna er nog 7 reguliere studio-albums verschenen, alsmede twee restjesverzamelaars, een aantal EP's, een live-DVD en enkele solo-albums van leden die stilistisch in sommige gevallen dichtbij het werk van de moederband liggen. En al die tijd staat de Amerikaanse band voor knap geconstrueerde en uitgevoerde symfonische rock die ondanks gebruik van vele klassieke sounds toch ook modern aandoet. Als we een vergelijking moeten trekken: de muziek heeft vaak de drive van het beste van het eveneens Amerikaanse Echolyn. Met “Collapse The Wave” verscheen eerder deze maand het erg sterke achtste studiowerkstuk. In het aansprekende songmateriaal zitten fraaie partijen verwerkt voor alle instrumenten (diverse gitaren, rinkelende basgitaar, een flinke collectie toetsen, drums) die ook nog eens allemaal helder en onderscheidend in de mix zijn geplaatst. De gebroeders Tom (tevens de bassist) en John (tevens de toetsenist) Galgano staan met zangeres Laura Meade garant voor de afwisselende en soms meerstemmige vocalen. IZZ grossiert niet in superlange epics: er wordt meteen afgetrapt met het langste nummer “We Are The 3rd” dat een enerverend hoogtepunt blijkt met spetterende gitaarcapriolen en toetsenclimaxen waar Mellotron- en kerkorgelsounds voor worden ingezet. De relatief hoge plaats in mijn lijst heeft IZZ mede te danken aan de twee fijne optredens die ik binnen enkele dagen van de Amerikaanse groep mocht aanschouwen: op 19 juli op tijdens het Night Of The Prog Festival in Sankt Goarshausen en op 23 juli in het CREA Cultureel Studentencentrum in Amsterdam.
Websites:
http://www.izzmusic.com/
https://izzmusic.bandcamp.com/
6. Harrison, Gavin & Antoine Fafard – “Perpetual Mutations” (Harmonic Heresy (= eigen beheer))
Gavin Harrison drumde al op een track van het tweede 'solo'-album van bassist Antoine Fafard, “Occultus Tramitis” uit 2013. In 2020 maakte het duo onder hun beider namen “Chemical Reactions”. Er werd gekozen voor rijke arrangementen, waarbij op de meeste tracks meerdere strijkers zijn te horen en op twee nummers zelfs een compleet symfonie-orkest. Fafard maakte vervolgens het bandalbum “Alta Forma”, Harrison had het druk genoeg met King Crimson, The Pineapple Thief en Porcupine Tree. Nu, vier jaar later, is er een opvolger in de vorm van “Perpatual Mutations”. Wederom zijn er strijkers betrokken, maar dan in de vorm van een eenzame viool of cello. Dat heeft een welkom intens, gevoelvol effect. Luister maar naar de fraaie cellopartij van Joasia Cieslak in “Deadpan Euphoria”, waarin Fafard overigens niet alleen excelleert op fretloze bas, maar tevens zijn kwaliteiten op akoestische gitaar onderstreept. De handpan van Tadeusz Palosz brengt fraaie extra kleur aan. Als er wat brederuit gearrangeerd wordt met gastinstrumentarium, dan is dat deze keer met blazers. “Spontaneous Plan” is een van de twee nummers waarin Dale Devoe een strak blazersarrangement heeft gemaakt door in zijn eentje alle trompet- en trombonepartijen in te spelen. Uiteraard over een basis vol intrigerende bas- en drumpatronen van Fafard en Harrison wat zeker ook geldt voor het haast overdonderende “Objective Reality”. Harrison is ook een belangrijke smaakmaker op het afgelopen jaar verschenen The Pineapple Thief-album “It Leads To This”. En het mooie is dat ook Fafard daar een rol op heeft. Want koop van dit album vooral de Blu-ray-versie, daarop staat namelijk een extra, grotendeels akoestische 'alternatieve versie' van het album en raadt eens wie al die alternatieve arrangementen heeft gemaakt? Juist: Antoine Fafard. Omdat The Pineapple Thief een 'household name' is, heb ik het wel degelijk fantastische “It Leads To This” naar de 11de plek verhuisd en push ik dit toch wat onbekendere album van deze twee virtuoze heren.
Websites:
https://www.antoinefafard.com/
https://www.facebook.com/antoinefafardmusic/
https://www.gavharrison.com/
https://www.facebook.com/drummergavinharrison
7. Perfect Storm – “Stairs” (Glassville Records)
In juli 2021 was “No Air” van Perfect Storm ons Album van de Maand, een keuze van mijzelf. Dit Groningse debuut belandde vervolgens ook op de eerste plaats in mijn eindlijst van dat jaar. Sindsdien konden we enkele keren genieten van live-optredens van dit sextet, op Northern Prog en Midsummer Prog. Hoewel afwisselend genoeg, bekroop me bij het songmateriaal van “No Air” en vooral ook de manier waarop Adel Saflou en Hiske Oosterwijk samen de zangpartijen invullen wel de gedachte: 'heel mooi en vooral ook bijzonder doorvoeld, maar hopelijk vindt de groep de juiste inspiratie om een voldoende afwijkend vervolg te produceren'. En daar is men met “Stairs” zeer wel in geslaagd! Gitarist Gert Jan Schurer levert composities af die over de hele linie een wat epischer karakter hebben, met een uitgekiende opbouw en een afgewogen mix van zanggedeelten met teksten van Oosterwijk en spannende instrumentale passages. De ervaren- en geschooldheid is weer goed af te horen aan de fascinerende partijen die Schurer, toetsenist Jan Munnik (opvolger van Ard Offers), bassist David Klompmakers en drummer Wieger Dijkstra (opvolger van Jesse Bosman) hebben vastgelegd, zonder ook maar een moment de structuur van de song uit het oog te verliezen. En de solo- en samenzang van Saflou en Oosterwijk raakt de luisteraar gegarandeerd in het hart. Vooral ook omdat Ralph Fokkema (engineer), Niels Voskuil (mix) en Frans Vollink ervoor zorgen dat alles opnieuw klinkt als een klok. Het hoesontwerp is wederom van VERA-kunstenaar Vlerk en sluit goed aan bij dat van de voorganger.
Websites:
https://perfectstormsounds.bandcamp.com/album/stairs
https://www.facebook.com/p/Perfect-Storm-music-100063596649463/
8. Croft, Benjamin - "We Are Here To Help" (Galactic Receiver)
Rock is pas echt progressief als het ook echt een nieuwe mengvorm laat horen van verschillende stijlen. Ik mag graag luisteren naar muziek die de grandeur heeft van symfonische muziek, de complexe elementen en als het kan hier en daar wat syncopen van de jazz en het pakkende, melodieuze van AOR. Afgelopen jaar werd ik, ik meen ongeveer tegelijk met Chris, gewezen op het werk van toetsenist Benjamin Croft. Dit was naar aanleiding van het verschijnen van diens derde album "We Are Here To Help". Hier gebeurt nu zo mooi wat ik beschreef. Zelf neemt hij zijn invloeden van Keith Emerson en Rick Wakeman mee. De jazz(rock) komt vnas Frank Gambale, Stuart Hamm en Mike Stern en muzikanten die altijd al van meerdere walletjes eten zoals Greg Howe en Simon Phillips en er is een AOR-aspect door mensen uit de stevigere melodieuze (prog)rockhoek zoals Marco Minnemann en Billy Sheehan en vooral ook de zang van Jeff Scott Soto. Een extra element warmte komt van de jonge Britse zangeres Lynsey Ward, die wij kennen als pianiste en zangeres van Exploring Birdsong. Het album is, hoe je het ook benadert, een traktatie omdat het zowel heel pakkende nummers bevat maar er valt ook te genieten van supertechnisch hoogstaand spel.
Websites:
https://www.benjamincroftmusic.com/
https://www.facebook.com/BenjaminCroftMusic/
9. Lori, Nicola - "Urban Vision" (eigen beheer)
De multi-instrumentalist Nicola Lori brengt met "Urban Vision" zijn solodebuut uit, maar hij is bepaald geen onbekende voor ons, aangezien hij samen met Stefano Panunzi Fjieri runt en tevens aan de soloplaten van Panunzi meewerkt. Niet vreemd dus dat we, hoewel Panunzi slechts in één nummer te horen is, Lori's album in dezelfde categorie plaatsen als het werk van Fjieri en Panunzi. Dat betekent dat er volop atmosferische, progressief getinte songs op staan, vergelijkbaar met bijvoorbeeld de oude solo-output van David Sylvian. Met de zangers GRICE, Robby Aceto en Andrea Chimenti wordt op vocaal gebied met verschillende kleuren gewerkt. Ook instrumentaal is er veel afwisseling met mooi fretloos baswerk (onder meer van Colin Edwin), Chapman Stick-patronen (van Moongardens Cristiano Roversi), Luca Calabreses sfeervolle gedempte trompetspel en symfonisch getint toetsenspel. Allemaal muzikanten die met eigen werk in mijn platenkast te vinden zijn en het is dan ook een genot op die samen te horen komen hier. Nu heeft GRICE ook zélf een nieuw album uitgebracht in 2024. Hoewel weer fraai, greep me die net iets minder dan eerdere werkstukken en haalde hij deze keer niet mijn jaarlijst. Maar dus toch een beetje door zijn rol op “Urban Vision”.
Websites:
https://www.nicolalori.com/
https://www.facebook.com/nicolalorimusic
https://nicolalori.bandcamp.com/album/urban-vision
10. Needlepoint – “Remnants Of Light” (BJK Music)
Ik ben al enkele jaren geïntrigeerd door de output van Needlepoint. Dit geesteskind van zanger-songschrijver-gitarist Bjørn Klakegg mag dan sinds het debuut uit 2010 nogal eens van samenstelling veranderen, een eigen plek in het muzieklandschap nemen de 6 studio-albums en één liveplaat steeds weer in. Klakegg is geen technisch geschoold zanger, maar zijn kenmerkende dictie past wel goed bij dit type muziek dat duidelijk zwaar beïnvloed is door de Canterbury Scene. Maar Needlepoint brengt geen puur epigonisme, want waarschijnlijk mede als gevolg van de uiteenlopende achtergronden van de opeenvolgende leden neigt het ene album meer naar hedendaagse jazz, een andere meer naar prog en psychedelica. De huidige bezetting, met toetsenist Erlend Slettevoll als opvolger van de veel in moderne jazzkringen verkerende toetsenist David Wallumrød en met in plaats van de vaak spectaculair rommelende drummer Olaf Olsen de toch ook zeker strak roffelende Ola Øverby, lijkt de arrangementen vaak wat kleiner te houden. De zanglijnen van Klakegg hebben een wat leidender rol in de composities. De vele onverwachte afslagen en modulaties in de melodieën komen zo misschien nog wel beter tot recht dan voorheen. Maar vergis je niet: Nikolai Hængsle kringelt hier subtiele jazzy gitaarlijntjes doorheen, waarbij hij zijn baspartijen regelmatig juist prominent dwingend van karakter laat zijn. Slettevoll geeft met zijn fraaie vintage instrumenten warme kleuren aan de 9 composities, waarbij Klakegg zelf met draailier, fluit en fiddle accenten aanbrengt. We hebben dit kleurrijke gezelschap in november al een maand in de schijnwerpers gezet, want “Remnants Of Light” was Album van de Maand destijds. En nu staat het album ook nog in mijn eindlijst.
Websites:
https://needlepoint.bandcamp.com/album/remnants-of-light
https://www.facebook.com/needlepoint.official
http://needlepoint.no/ (niet up-to-date)
- De traditionele cumulatieve nummer elf (op alfabetische volgorde):
Het samenstellen van een top tien was voor mij dit jaar een zware bevalling. Ik vond 2024 namelijk een opvallend goed jaar – en dan ook nog eens niet alleen voor de min of meer pure progressieve rock, maar ook in diverse subgenres en proggerelateerde genres. Ik heb dan ook behoorlijk veel gekocht. Evenals Maurice selecteer ik mijn albums uit daadwerkelijk gekochte items (in mijn geval dan ook altijd fysiek; blijkbaar ben ik te ouderwets om iets nonfysieks als 'van mij' te beschouwen) maar ik heb uit het grote aanbod alleen díe items gekocht die ik de moeite waard vond. Als het om nieuwe artiesten gaat, had ik ze dus wel eerst gestreamd. Bij bands en artiesten die ik al jaren volg neem ik veelal de gok om in voornotering te bestellen – of zoals in het geval van Perfect Storm mee te doen aan de voorfinanciering van de opnamen.
Als ik onderstaande lijst, inclusief de tien albums op 'nummer elf' op een ander moment had samengesteld, had de volgorde er wellicht anders uitgezien en waren hooggewaarde albums die nu zijn afgevallen misschien tóch in de lijst gekomen. Zo leverden de veteranen Jon Anderson (80 jaar jong) en David Gilmour (78) sterk werk af dat ik zeer waardeer. Zeker die plaat van Anderson heeft vele rondjes gedraaid in de speler, maar met zijn status heeft hij een vermelding in mijn lijst niet meer nodig. Big Big Train heeft met het nieuwe album ook nét de eerste tien niet gehaald, ook al geniet ik absoluut van die plaat. Maar de groep staat wel op de elfde plaats én is verantwoordelijk voor dé live-ervaringen én documenten van het jaar.
Op de valreep van het nieuwe jaar kwam daar dan nog The Madrigal Project met een album dat me zeer kan bekoren, maar die mag wat mij betreft met de lijst van dit lopende jaar meedingen – en zo heb ik nog wel een paar randgevallen (qua releasedatum) liggen die nog niet geheel hebben kunnen 'landen' en misschien dan ook over een jaar in de lijst opduiken.
Ik heb wel meer platen veel gedraaid en dat heb ik zwaar laten meewegen in de volgorde. Dat zijn dan blijkbaar toch de platen die het meest na aan mijn hart liggen en die gaan dan voor op platen die ik vooral ook beredeneerd heel sterk vind (door het knappe technische spel bijvoorbeeld).
2. Barock Project – “Time Voyager” (eigen beheer)
3. For All We Know - “By Design Or By Disaster” (Construction Records / Suburban)
4. MEER – Wheels Within Wheels (Karisma Records)
5. IZZ - “Collapse The Wave” (Doone Records)
6. Harrison, Gavin & Antoine Fafard – “Perpetual Mutations” (Harmonic Heresy)
7. Perfect Storm – “Stairs” (Glassville Records)
8. Croft, Benjamin - "We Are Here To Help" (Galactic Receiver)
9. Lori, Nicola - "Urban Vision" (eigen beheer)
10. Needlepoint – “Remnants Of Light” (BJK Music)
Big Big Train – The Likes Of Us (InsideOut/Sony Music)
Dilemma – The Purpose Paradox (Butler/V2)
Emerald City Council – Motion Carries (Melodic Revolution Records)
Ice – Man In The Moon (OSKAR)
Kaipa – Sommargryningsljus (InsideOut/Sony Music)
Kingfisher Sky – Feeding The Wolves (eigen beheer/Suburban Distribution)
Penaguin, Tom – Tom Penaguin (àMarxe)
Pineapple Thief, The – It Leads To This (Kscope)
Trojka – Strobemørke (Appolon Records)
Twenty Committee, The – The Cycle Undone (eigen beheer, eind 2023)
Livedocument van het jaar:
Big Big Train – “A Flare On The Lens: Live In London” (InsideOut/Sony Music) in combinatie met Andy Stuarts boek “A View From The Embankment | A View From The Line (Kingmaker)
Wat ons leidt tot de live-ervaring van het jaar:
Het Big Big Train Weekend, 29 en 30 september, in Poppodium Boerderij in Zoetermeer
Het was met een nieuw album én een nieuwe tournee toch het Big Big Train-jaartje wel. We zagen een verregend concert op de Loreley als allerlaatste Night Of The Prog-optreden, en vervolgens twee fraaie optredens met maar een klein beetje onderlinge overlap in Zoetermeer. Bovendien kwam er een live-Blu-ray/CD-set uit met opnamen van de tour ervóór, waaruit ik ook twee concerten bezocht had. Andy Stuart bezocht álle concerten van die tournee en schreef er een boek over, met ook veel bijdragen van bandleden in de vorm van herinneringen aan de optredens plus veel fotomateriaal. Het was een mooie 'after concert-ervaring' om thuis met de Blu-ray in de speler dat boek te lezen.
Heruitgaves van het jaar:
De Fish-albums “Vigil In A Wilderness Of Mirrors” (1990) en “Internal Exile” (1991)
Via Fish' eigen Chocolate Frog Records kregen diens beide eerste solo-albums de grondige en zorgvuldige heruitgave-behandeling die we ook kennen van de andere Marillion- en Fish-albums. Dus inclusief surroundmix, vele live-opnamen, b-kantjes en andere outtakes en een interviewfilm waarin de rijzige Schot de totstandkoming van de albums beschrijft. Plus bovendien fraai geïllustreerde en zeer informatieve boekwerken. Dit zijn toch de twee Fish-albums die me het meest na aan het hart liggen. Viel het afscheidsconcert in het Muziekcentrum in Enschede me een tikje tegen, met deze twee heruitgaves was het alles bij elkaar toch een heel bijzonder Fish-jaar.